01.11.2015

Prof. Dr. Rahmi YARAN (2011 - 2017)

2 Ağustos 1951’de Fatsa/Ordu’da doğdu. İlkokulu köyünde bitirdikten sonra girdiği Tokat İmam-Hatip Okulu’ndan 1969’da mezun oldu. Fatsa Kurtuluş Mahallesi Camii’nde on ay kadar imamlık yaptıktan sonra 1970 yılında öğrenime başladığı Konya Yüksek İslam Enstitüsü’nü 1974 yılında bitirdi ve aynı yıl Temmuz ayında Kastamonu İmam-Hatip Lisesi Meslek Dersleri Öğretmeni olarak göreve başladı.

Askerlik hizmeti için ara verdiği öğretim hayatına 1977 Mart’ından itibaren Ordu/Kumru İmam-Hatip Lisesi Müdürü olarak devam etti. 1980 Aralık ayında kurum değiştirerek Diyanet İşleri Başkanlığı İstanbul-Haseki Eğitim Merkezi’ndeki 3. Dönem İhtisas Kursu’na katıldı. Kursun bitimi ile aynı merkeze önce asistan, sonra öğretmen oldu. Haseki Eğitim Merkezi’ndeki görevi 1993 yılına kadar devam etti. Bu arada 1985–1987 yılları arasında Diyanet İşleri Başkanlığınca Bilgi Görgü Artırma amacıyla Kahire’ye gönderildi ve iki sene müddetle orada serbest araştırmacı olarak ilmî çalışmalar yaptı. Aynı süre esnasında daha önce Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü bünyesinde başladığı İslam Hukuku Yüksek Lisans tezini tamamladı (1987) ve doktora çalışmalarına başladı.

1993 yılında öğretim görevlisi olarak Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesine naklen atandı. İslam Hukuku alanındaki doktorasını 1994 yılında bitirdi. 2003–2004 Öğretim Yılında Azerbaycan Bakü Devlet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde İslamî İlimler profesörü olarak görev yaptı. Bu esnada ayrıca Özel Azerbaycan Üniversitesi Hukuk ve Uluslar arası (Beynelhalk) Hukuk Fakültelerinde “Müselman Hukuku” dersleri okuttu. 2008 yılı Ocak ayında doçent, 2013 yılı Eylül ayında profesör oldu.

Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi’ne yazar, ilmî redaktör ve Bilim Heyeti üyesi olarak katkıda bulunmuştur. 27 Kasım 2011 tarih ve 28125 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan kararname ile İstanbul müftüsü olarak görevlendirilen Prof. Dr. Rahmi YARAN 12.01.2017 tarihinde bu görevinden ayrılarak Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesindeki görevine dönmüş ve 02.08.2018 tarihinde yaş haddinden emekli olmuştur.


Prof. Dr. Rahmi YARAN'ın Yayınları

A. Kitap:

1) Fıkhî Bakışla İnsan ve Eşya, Litera Yayıncılık, İstanbul 2013
2) Müslümanların Liderliği Meselesi İmâmet/Hilafet, Litera Yayıncılık, İstanbul 2013
3) İslam Fıkhında İhtiyaç Kavramı ve Kurumsallaşması, M.Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı yayınları, İstanbul 2007
4) İslam Hukukunda Borcun Gecikmesi, Borçlunun Temerrüdü Alacaklının Temerrüdü, M.Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı yayınları, İstanbul 1997 (Doktora tezi)
5) Arapça’da İ‘râb, Rağbet yayınları, İstanbul 2000, 2010 (2. baskı)

B. Kitap/Bölüm:

1) İslam Dininin Esasları, Azerbaycan Türkçesi’ne Çeviren: Mübariz Cemalov, Bakı 2010
2) İslam İbadet Esasları, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir 2010
3) Marmara İlahiyat Vakfı İSLAM İLMİHALİ, M.Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı yayınları, İstanbul 2006, 2007, 2009, 2010, 2011 (beşinci baskı)

C. Kitap/Tercüme:

1) İslam Hukukuna Göre Hukuki İşlemler ve Hükümleri (Yazar: Ali el-Hafîf), Türkiye Diyanet Vakfı yayınları, Ankara 2011
2) İçtihat Risalesi (Yazar: Şah Veliyyüllah Dihlevî), İstanbul 2002

D. Kitap/Sadeleştirme/Bölüm:

1) Osmanlıdan Cumhuriyete Siyaset ve Değer Tartışmaları, Rağbet Yayınları, İstanbul 2000

E. Kitap/Editör:

1) İslam Düşüncesinde Yeni Arayışlar III, Rağbet Yayınları, İstanbul 2000


F. Makale/Telif:

1) “Toplumsal Huzurun Anahtarı: İnfak, Sadaka, Zekât”, Din ve Hayat, S:29, Yıl:2016, s-4-7.
2) “Akraba İlişkileri ve Sıla-i Rahim”, Din ve Hayat, S:28, Yıl:2016, s.4-5.
3) “Kitabım Kur’an”, Din ve Hayat, S:27, Yıl:2016, s.4-5.
4) “Namaz: Allah ile İrtibatın Zirve Yaptığı İbadet”, Din ve Hayat, S:26, Yıl:2015, s.4-5.
5) “Ömrün Bereketli ve Tehlikeli Dönemi”, Din ve Hayat, S:25, Yıl:2015, s.4-5.
6) “Dünden Bugüne Müftülük ve İstanbul Müftülüğü”, Din ve Hayat, S:24, Yıl:2015, s.4-5.
7) “Sevgili Peygamberim”, Din ve Hayat, S:23, Yıl:2014, s.4-5
8) “Prof. Dr. Rahmi Yaran ile Söyleşi”, Din ve Hayat, S:22, Yıl: 2014, s.42-45.
9) “Âmentü…” “İman Ettim…”, Din ve Hayat, S:21, Yıl:2014, s.4-8.
10) “Mescidden Camiye”, Din ve Hayat, S:20, Yıl:2013, s.4-5.
11) “İffet: Arzu ve İsteklere Karşı Nefis Kontrolü”, Din ve Hayat, S:19, Yıl:2013, s.10-12.
12) “İslâm Kültüründe Adalet Anlayışı”, Din ve Hayat, S:18, Yıl:2013, s.4-6.
13) “Âhirete İmanın Dünya Hayatına Yansımaları”, Din ve Hayat, S:16, Yıl:2012, s.4-7.
14) “İmkân-İhtiyaç Dengesi”, Kâinattan Sorumluyuz, İstanbul Müftülüğü Kültür Yayınları (Çevre Saysı), yıl: 2008, sayı: 4, s. 20–23
15) “Cüveynî’den İbn Abdüsselam’a Makâsıd/Maslahat Söylemi”, Ekev Akademi Dergisi, Erzurum 2006, sayı: 28, s. 191–214
16) “Cüveynî Öncesi Makâsıd/Maslahat Söylemi”Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, İstanbul 2006, sayı: 28 (2005/1), s. 93–123
17) “İslam Hukukunu Çağına Taşıyan Bir Fakih: Ali el-Hafif (1890–1978) ve Eserleri”, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, Konya 2005, sy. 6, s. 515–536
18) “Toplumda Güven Duygusunun Önemi ve Muhammedü’l-Emin”, Azerbaycan Milli Elmler Akademiyası Akad. Z. Bünyadov Adına Şerqşünaslık İnstitutu, ELMİ ARAŞDIRMALAR (Elmi-nezeri meqaleler toplusu), Bakı, VI. Burakılış, 333–337 (2004)
19) “İslam, Cihad ve Savaş”, Bakı Dövlet Universiteti İlahiyyat Fakültesinin ELMİ MECMUESİ, Bakı, II, 165–182 (2004)
20) “Arapça’da İsmin Sonuna Gelen Zâid ‘Tâ’ Harfinin Kelimeye Kattığı Anlamlar”, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, İstanbul 2000, sayı: 19, s. 171–183
21) “Hidaye Tercümeleri”, M. Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1998–1999, sayı: 16-17, s. 173-193


G. Makale/Tercüme:

1) “Arapça Öğretiminde Kâidelerle Edebî Metinler Arasındaki İrtibatın Önemi”, (Yazar: M. Abdülmun‘ım Hafâcî), Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, İstanbul 2001, sayı: 20, s. 161–173
2) “Dinî Günlerin Tesbitinde Hesaba Güvenilebilir mi” (Yazar: Ahmet Muhammet Şâkir), Diyanet Dergisi, c. 28, sayı: 2, s. 3–13

H. Sempozyum Tebliği:

1) "Dünyâ Görüşü ve Kur'ânî Bakışla Birlikte Yaşama" (Arapça), Uluslararası Dünyâ Görüşü ve Birlikte Yaşama Sempozyumu, Maskat/Umman, 06-09.04.2013
2) “İhtiyaç Eksenli Paylaşım Kültüründen Ben Merkezli Hayata”, Tüketim ve Değerler Sempozyumu, İstanbul Ticaret Odası, Utesav, İstanbul 2010, s. 81–99
3) “Türk Hukukundaki Temerrüt Faizinin İslam Hukuku Açısından Değerlendirilmesi”. I. Uluslararası İslam Ticaret Hukukunun Günümüzdeki Meseleleri Kongresi, Konya 1996. Yayın yeri ve tarihi: Konya 1997, s. 703–718, 744–745
4) “Gayrimenkul Kiralarındaki Hava Parasının İslam Hukuku Açısından Değerlendirilmesi”. I. Uluslararası İslam Ticaret Hukukunun Günümüzdeki Meseleleri Kongresi, Konya 1996. Yayın yeri ve tarihi: Konya 1997, s. 721–744
 

İ. Sempozyum Tebliği/Müzakere:

1) “Ferdî namaz-Cemaatle Namaz” adlı Tebliğin Müzakeresi, Sosyal ve Ferdî İşlevleri Açısından NAMAZ ve CAMİ, İsav_Ensar yayınları, İstanbul 2009, s. 161–168
2) “Arap Dili Lehçeleri Açısından Kırâatlar” adlı Tebliğin Müzâkeresi, Kur’an ve Tefsir Araştırmaları IV (Kırâat İlmi ve Problemleri), Tartışmalı İlmî Toplantı, 13–14 Ekim 2001, yayın yer ve tarihi: İstanbul 2002, s. 451–457
3) “Seferin Hükümleri” başlıklı Tebliğin Müzakeresi, Tartışmalı İlmî Toplantılar Dizisi 24, Seferîlik ve Hükümleri, yayın yer ve tarihi: İstanbul 1997, s. 283–286

J. Diğer İlmî Toplantılar:

1) Diyanet İşleri Başkanlığı Güncel Dini Meseleler İstişare Toplantısı V, "Kadınlardan Gelen Vajinal Akıntının Tâhirliği ve Abdeste Etkisi", 01.12.2012 Afyonkarahisar
2) Diyanet İşleri Başkanlığı Güncel Dini Meseleler İstişare Toplantısı IV (“Hayvan Yemlerinde Katkı Maddeleri” konulu tebliğin müzakerecisi), 26–28 Kasım 2011, Afyonkarahisar
3) Diyanet İşleri Başkanlığı Güncel Dini Meseleler İstişare Toplantısı, 10–12 Aralık 2010, Afyonkarahisar
4) Diyanet İşleri Başkanlığı Dini Danışmanlık Hizmetleri ve Fetva Konsepti İstişare Toplantısı, (“Fetvada Yetkinlik ve Medyadan Yansıyan İslam” adlı tebliğ sunmuştur) 11–13 Aralık 2009, Kızılcahamam/Ankara
5) Diyanet İşleri Başkanlığı Dördüncü Din Şurası (Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yönetim Kurulu tarafından seçilen üye), 12–16 Ekim 2009 Ankara
6) Diyanet İşleri Başkanlığı Üçüncü Din Şurası (Din İşleri Yüksek Kurulu tarafından seçilen üye), 20–24 Eylül 2004, Ankara