Başkanlığımız eğitim merkezleri ile mahallinde müftülüklerce gerçekleştirilen hizmet içi eğitim faaliyetleri “Diyanet İşleri Başkanlığı Hizmet İçi Eğitim Yönetmeliği”, “Diyanet İşleri Başkanlığı Aday Memurların Yetiştirilmelerine Dair Yönetmelik” ve “Diyanet İşleri Başkanlığı Görevde Yükselme Yönetmeliği” çerçevesinde ve aşağıda belirtilen esaslar doğrultusunda yürütülecektir.
1. İl ve İlçelerde Düzenlenecek Hizmet İçi Eğitim Kursları :
a. Kursların Düzenlenmesinde Uyulacak Genel Esaslar:
Hizmette verimliliğin artırılması ve görevde başarılı olunması, meslekî ehliyete bağlıdır. Bu sebeple, meslekî ehliyetin tespiti için din hizmetleri sınıfında çalışan vaiz, vaize, murakıp, Kur’an kursu öğreticisi, imam-hatip ve müezzin-kayyımlar için örneği ekli Form (Ek-9) önceden olduğu gibi doldurulmaya devam edilecektir.
Ayrıca din hizmetleri sınıfının dışındaki diğer personelin performanslarını değerlendirmek üzere, örneği ekli Form (Ek-10) doldurulacaktır.
İl ve ilçelerde düzenlenecek olan hizmet içi eğitim kurslarında aşağıdaki hususlar dikkate alınacaktır:
aa. İl ve ilçe müftülüklerince düzenlenecek hizmet içi eğitim kursları ile Baş¬kanlığımızca düzenlenecek kurslara katılacakların seçimi, örneği ekli form (EK-9-10)'daki bilgiler de göz önünde bulundurularak kurulacak bir komisyon tarafından yapılacaktır.
ab. Seçilen kursiyerlerin hangi konularda eğitime ihtiyaçlarının olduğu ve bu eğitim ihtiyaçlarının ne kadar sürede tamamlanabileceği dikkate alınarak ekli tabloya (EK-11) uygun bir biçimde hazırlanacak öğretim programı, kursta ders verecek eğitici, öğreticilerin isim ve unvanlarını da içeren bir dosya halinde Başkanlığa gönderilecek ve kurs, Başkanlıktan olumlu görüş alındıktan sonra açılacaktır.
ac. Kurs, bir önceki yılda il ve ilçe merkezlerinde açılan hizmet içi eğitim kurslarına alınmayanlar için düzenlenecektir. Ancak daha önceki kurslara katıldığı halde özellikle komisyon tarafından tekrar kursa katılmaları uygun görülenler de kursa alınabilecektir.
ad. İl ve ilçelerde yapılan hizmet içi eğitim kurslarına alınan personelden görev yerleri kurs yapılan yere uzak olanlar gerektiğinde cuma namazları hariç diğer vakitlerde görevlerinden muaf tutulabileceklerdir. Kurs süresince görevlerinden muaf tutulacakların tespiti, ilgili müftülükçe yapılacak ve kurs için âmirden onay alınırken görevlinin hangi vakitlerde görevinden muaf tutulacağı gerekçesi ile birlikte onayda belirtilecektir.
ae. Mahallinde düzenlenecek hizmet içi eğitim kurslarına aday görevliler alınmayacaktır. Söz konusu görevlilerin öncelikle temel ve hazırlayıcı eğitimleri yaptırılacaktır.
af. Mahallinde aday memurlar için düzenlenecek “Temel ve Hazırlayıcı Eğitim Kursları”ndan Hazırlayıcı Eğitim Kursları, A, B ve C kurları şeklinde yapılacaktır. A ve B kurları için ayrı ayrı hazırlanacak olan sorularla yapılacak sınav ve değerlendirme sonucunda başarılı olanlar, başarılı oldukları kurlardan muaf tutulacaklardır. Ancak C Kuru aday memurların tümü için zorunlu olacaktır.
ag. Kursun başında seviye tespit sınavı yapılacak, sınıflar seviyelerine göre oluşturulacaktır.
ah. Hizmet içi eğitim kursları görevlilerin görevlerini aksatmayacak şekilde düzenlenecek, çift görevliler kursa ayrı ayrı zamanlarda alınacaktır.
ai. Kurslarda eğitici personel mahallince temin edilecektir. Bu itibarla;
-Kurslarda öğreticilik yapabilecek eğitici personeli bulunmayan ilçeler, bağlı bulundukları ilde veya aynı ilin başka ilçesinde eğitici personel bulunduğu taktirde o eğitici personelin, ihtiyaç duyulan ilçede de geçici olarak görevlendirilmesine imkan verebilmek için kurs tarihleri çakışmayacak şekilde il müftülerinin koordinesinde düzenleyeceklerdir.
-Kurs mahallinde veya aynı il dahilinde bulunan eğitici personel, Başkanlık onayına gerek olmadan mülkî amirden alınan onayla görevlendirilebilecektir.
-Eğitici personelin bir başka ilde görevlendirilmesi söz konusu olduğu taktirde, bu görevlendirme ilin teklifi üzerine Başkanlığımızca yapılacaktır.
aj. Mahallinde düzenlenen hizmet içi eğitim kurslarında Başkanlıkça gönderilen öğretim programları uygulanacaktır. Mahallî şartlar ve kursa alınacak görevlilerin eğitim ihtiyaçlarına göre söz konusu müfredatta yer alan konularda müftülüklerce değişiklik yapılabilecektir.
Sözü edilen müfredatın dışında kursta Kur'an-ı Kerim meal dersi, seçme hadisler dersi de okutulacaktır. Derslerin kitapları müftülüklerce tespit edilecektir.
ak. Hizmet içi eğitim kurslarında Kur'an-ı Kerim dersinde tecvit ve tashih-i huruf için zaman ayrılmayacak, Kur'an-ı Kerim'i yüzünden okuma ve ezber derslerinde yeri geldikçe tecvit ve tashih-i huruf konusunda kursiyerlere gerekli açıklamalar yapılacaktır.
al. Kur'an kurslarında kullanılan "Ders Defteri", müftülüklerce düzenlenen hizmet içi eğitim kurslarında da kullanılacak, usulüne uygun ve düzenli olarak derse giren öğretici tarafından doldurulacaktır.
am. Öğretmenlere ders ücreti tahakkuk ettirilirken, girdiği dersin sayısı ders defterindeki kayıtlara göre tespit edilecektir.
an. Hizmet içi eğitim kursu sonucunda başarısız olanların, başarısız olduğu derslerle ilgili olarak uzman kişilerin gözetiminde yetiştirilmeleri sağlanacaktır.
ao. Münhal kadrolara vekaleten atanan (uzun süreli) imam-hatipler için, aday imam-hatiplere uygulanan temel ve hazırlayıcı eğitim kursları ve uygulama esasları dikkate alınarak, il müftülüklerince eğitim faaliyetleri düzenlenecektir.
b. Hizmet İçi Eğitim Kursları :
ba. Ezanı Güzel Okuma Kursları :
-Bu kursa belediye hudutları içinde görevli bulunan müezzin-kayyımlar ile müezzini bulunmayan camilerin imam-hatipleri katılacaklardır.
-Kurslar en çok 25'er kişilik gruplar halinde düzenlenecektir.
-Kurslarda daha önce Başkanlığımızca gönderilen müfredat uygulanacak, bu kurslarda öğreticilik yapmak üzere yetiştirilen görevlilere verilen ders notları ile il müftülerine verilen beş vakit ezanın okunuşuyla ilgili bant'tan faydalanılacaktır.
-Kurslarda yeteri derecede "Dini Musiki" dersi okutulacaktır.
-Bu kurslarda, Başkanlığımız eğitim merkezlerinde, mahallinde öğreticilik yapacak personelin yetiştirilmesi amacıyla düzenlenen kurslara katılan personel öğretici olarak görevlendirilecektir. İhtiyaç duyulması halinde ilahiyat fakültesi öğretim üyelerinden, imam-hatip lisesi öğretmenleri veya bu sahada yetişmiş uzman kişilerden istifade edilebilecektir.
bb. Güzel ve Etkili Konuşma Kursları :
-Bu kursa imam-hatip ve tek görevli olup imam-hatiplik görevi yapan müezzin-kayyımlar alınacak, kurslar en çok 25'er kişilik gruplar halinde düzenlenecektir.
-Kursta daha önce Başkanlığımızca gönderilen müfredat uygulanacak, öğreticilik yapmak üzere yetiştirilen görevlilere verilen ders notlarından faydalanılacaktır.
-Kursta 42 saat güzel konuşma, 6 saat hutbe ve konu seçimi, 2 saat beşerî ilişkiler olmak üzere toplam 50 saat ders okutulacaktır.
-Kurs sonunda “Güzel ve Etkili Konuşma Kursuna Katılan Personeli Değerlendirme Formu” (EK-12) her kursiyer için ayrı ayrı olmak üzere "Güzel ve Etkili Konuşma" dersini okutan öğretici tarafından doldurularak müftülüğe teslim edilecektir. Söz konusu formlar müftülükçe değerlendirilecektir.
bc. Uygulamalı Eğitim (Staj Eğitimi) :
Aday görevlilerin staj eğitimleri "Diyanet İşleri Başkanlığı Aday Memurların Yetiştirilmelerine Dair Yönetmeliğin" 16'ıncı maddesinin (d) bendine göre atandıkları yerde yaptırılacak, adaylık süresi sonunda adaylığının kaldırılması teklif edilen her aday görevli için söz konusu yönetmelik eki "Aday Memurların Uygulamalı Eğitim (Staj) Değerlendirme Belgesi" doldurulup ita amiri tarafından onaylanarak teklif yazısına eklenecek ve Başkanlığımız Personel Dairesi Başkanlığına gönderilecektir.
c. Komisyonlar ve Sınavlar :
ca. Ezanı güzel okuma, güzel ve etkili konuşma kursları dahil hizmet içi eğitim kurslarının sonunda değerlendirme üç kişilik bir komisyonca yapılacaktır. Söz konusu komisyon, ilgili müftünün başkanlığında, müftü yardımcısı, vaiz, şube müdürü, Kur’an kursları müdürü, murakıp veya bu konuda müftülükçe uygun görülecek bir görevli ile dersi okutan öğreticiden oluşacaktır.
cb. Temel eğitim kursu sonunda yapılacak sınavda, Başkanlığımızca tahsil seviyelerine göre hazırlanıp e-mail yoluyla gönderilen “Temel Eğitim Sınav Soruları” sorulacaktır. Her grup için 400’er adet olarak hazırlanmış bulunan bu sorular sınav gününden en az bir gün önce, her biri 100 adet soru ihtiva eden 4 ayrı zarfa konarak mühürlenecektir. Sınavda sorulacak 100 adet soruyu belirlemek üzere bu 4 adet zarf sınav günü sınav salonuna getirilecek ve kursiyerlerin önünde kursiyerlerden birine çektirilecektir. Çekilen zarfın içindeki 100 soru kursiyerlere sorulacaktır.
cc. Aday görevlilerin, “Eğitim ve Sınav Yürütme Komisyonları” Diyanet İşleri Başkanlığı Aday Memurların Yetiştirilmelerine Dair Yönetmeliğin 8’inci maddesine göre kurulacaktır. Ancak, söz konusu maddede belirtilen yeteri kadar personel bulunamadığı taktirde gerekli koordine yapılmak suretiyle en yakın ilçenin müftüsü veya şartları taşıyan görevliler de bu komisyona üye olarak alınabilecektir.
Kurs sonunda, söz konusu yönetmeliğin 4’üncü bölümündeki usul ve esaslar çerçevesinde sınav yapılacaktır.
cd. Temel ve hazırlayıcı eğitim kursları sonunda, yapılan sınavlara ait belgeler Diyanet İşleri Başkanlığı Aday Memurların Yetiştirilmelerine Dair Yönetmeliğin 27’nci maddesinde belirtilen esaslara göre muhafaza edilecektir.
2. Eğitim Merkezlerinde Düzenlenecek Hizmet İçi Eğitim Kursları :
a. Genel Esaslar :
aa. Kurs başlamadan önce kursiyerlerin seviye tespitleri yapılacak, sınıflar bu düzey tespiti sonuçlarına göre oluşturulacaktır.
ab. Sınıflar en fazla 25’er kişilik olacaktır.
ac. Öğretmenlerin uzmanlık alanına göre derslere girmeleri temin edilecektir.
ad. Eğitim merkezi binalarının temizliğine titizlik gösterilecek, bakım ve onarımları mutlaka yaptırılacaktır.
ae. Yatakhaneler en fazla 3’er kişilik olacaktır.
af. Eğitim merkezinde sportif faaliyetlere de yer verilecektir.
ag. Kursiyerlere sevgi ve saygı çerçevesinde davranılacak, meslekî dayanışma, işbirliği, yardımlaşma vb. hususlarda rehberlik edilecektir.
ah. Eğitim merkezi binalarının çok amaçlı kullanılmaya müsait olması temin edilecektir.
ai. Eğitim merkezlerinde kurs sonu yapılan sınavların değerlendirilmesi ile kursiyerlere verilecek izinler konusunda “Hizmet İçi Eğitim Yönetmeliği” esasları dikkate alınacaktır.
b. Aday Memurların Eğitimi :
Kur'an kursu öğreticiliği, imam-hatiplik ve müezzin-kayyımlık, şoförlük ve yardımcı hizmetler görevine ilk defa aday olarak atananların temel, hazırlayıcı ve staj eğitimleri, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 55'inci maddesi ve Diyanet İşleri Başkanlığı Aday Memurlarının Yetiştirilmelerine Dair Yönetmelik esaslarına göre 3 aşamada düzenlenecektir.
ba. Temel Eğitim Kursları:
-Kursun süresi en az 10 iş günü olacaktır.
-Kursta, Devlet Personel Başkanlığı tarafından basımı yapılan 18/09/2001 tarih ve B.02.1.DİB.0.72.00.03.350/977 sayılı yazımız ekinde gönderilen "Aday Memurların Temel Eğitim Ders Notları 1-2" okutulacaktır.
-Program ve ders saatleri "Aday Memurların Temel Eğitim Programı ve Soruları" kitabının 3-11 sayfalarında belirtildiği şekilde uygulanacaktır.
-"Aday Memurların Temel Eğitim Programları ve Soruları" kitabında tahsil seviyelerine göre yer alan 300 sorunun (hangi tahsil seviyesinde ise sadece o gruptaki soruların) fotokopisi çekilerek kursiyerlere dağıtılacaktır. Sınavda 100 sorunun sorulacağı adaylara bildirilecektir. Ancak cevap anahtarları çoğaltılmayacak ve kursiyerlere kesinlikle verilmeyecektir.
-Temel eğitim kurslarında kursiyer adedince çoğaltılan ve dağıtılan ders notları ile sınav sorularının fotokopileri bir sonraki kursta kullanılmak üzere kursiyerlerden geri alınacaktır.
-(Değişik:30.06.2006 tarihli ve 45 sayılı onay) Temel eğitim kursu sonunda "Aday Görevlileri Değerlendirme Formu"nun ilgili bölümü doldurularak tasdik edildikten sonra kursiyerin hazırlayıcı eğitimi alacağı yere (eğitim merkezi veya müftülük) gönderilecektir.
bb. Hazırlayıcı Eğitim Kursları :
-Kursun süresi en az 30 gün olacaktır.
-Kursta Başkanlıkça gönderilen müfredat uygulanacaktır.
--(Değişik:30.06.2006 tarihli ve 45 sayılı onay) Kurs sonunda "Aday İmam-Hatipler/Müezzin Kayyımlar Değerlendirme Formu" (Ek-13), "Aday Kur'an Kursu Öğreticileri Dğerlendirme Formu" (Ek-14) ve "Aday Vaizler Değerlendirme Formu" (Ek-14/A) doldurularak tasdik edildikten sonra kursiyerlerin görevli bulundukları il veya ilçe müftülüklerine gönderilecektir.
bc. Uygulamalı Eğitim (Staj Eğitimi) :
Bu eğitim, Diyanet İşleri Başkanlığı Aday Memurların Yetiştirilmelerine Dair Yönetmelik çerçevesinde mahallinde yapılır.
c. Hizmet İçi Eğitim Kursları :
İl ve ilçe müftülükleri ile müfettişlerce hizmet içi eğitime alınması uygun görülen personel için Diyanet İşleri Başkanlığı Hizmet İçi Eğitim Yönetmeliği çerçevesinde düzenlenen kurslardır. Bu kurslar 4-8 hafta sürelidir.
d. Görevde Yükselme Eğitimi Kursları:
Diyanet İşleri Başkanlığı Görevde Yükselme Yönetmeliği çerçevesinde düzenlenen kurslardır.
3. Diğer Hükümler :
a. Müftülüklerce düzenlenecek hizmet içi eğitim kurslarının süresi, günlük ders programları ile derslerin başlayış ve bitişleri, kursa katılan görevlilerin asli görevlerini aksatmayacak şekilde mahalli şartlara göre belirlenecek, söz konusu kursların verimli ve disiplinli olabilmesi için gerekli bütün tedbirler ilgili müftülük tarafından alınacaktır.
b. Kurslar, müftülükçe uygun görülecek yerlerde açılacak, kurs yerlerinde kurslarla ilgili araç gereçler kurslardan önce hazırlanacaktır.
c. Başkanlığımız personeli için düzenlenen hizmet içi eğitim kurs ve seminerlerinde bölge halkının dinî anlayış ve uygulamaları dikkate alınarak, görevlinin eğitiminde özellikle bu konulara ağırlık verilecektir.
d. Müftülüklerce mahallinde düzenlenecek (aday görevliler temel ve hazırlayıcı eğitim kursları dahil) hizmet içi eğitim kurs ve seminerleriyle aylık toplantılarda görevlilere;
-Din görevlisinde bulunması gereken özellikler,
-Hutbe ve vaazlarda takip edilecek tarz ve üslûp,
-Millî birlik ve beraberliğin korunmasında din görevlisinin rolü,
-Güncel dinî meseleler (Bu konuda sorulan sorulara verilmesi gereken cevaplar),
-Millî birlik ve bütünlüğün tesisi açısından hutbe ve vaazların önemi,
-Tarihte ve günümüzde din-devlet ilişkileri,
-Ülkemize yönelen iç ve dış tehditler,
-İdarî ve beşerî ilişkiler,
-İnsan hakları,
-Çevre ve sağlık bilgileri,
-Sapık akımlar ve satanizm,
-Misyonerlik faaliyetleri (yöntemleri, etkileri ve zararları),
Konularında konferanslar verilecektir.
e. Kursta verilecek konferansların, konunun uzmanı olan kişiler tarafından verilmesi sağlanacaktır.
f. Mahallinde açılacak kursların, Başkanlığımızca denetlenebilmesi için kursların hangi tarihler arasında yapılacağı, kurs açılmadan önce Başkanlığımız Din Eğitimi Dairesi Başkanlığına bildirilecektir.
g. Düzenlenen kursların neticeleri, her dört ayda bir (nisan, ağustos ve aralık aylarının son haftasının ilk iş günü Başkanlıkta olacak şekilde), uyarıya mahal bırakılmadan aşağıdaki tabloya göre Başkanlığa gönderilecektir.
KURSA ALINAN PERSONELİN KURSUN BAŞARILI OLANLARIN SAYISI BAŞARISIZ OLANLARIN SAYISI
Görevi Sayısı Başlama Tarihi Bitiş Tarihi
h. Aylık toplantılarda her görevlinin bir sonraki toplantıya Kur’an-ı Kerim’den iki sayfa ezberleyerek (öncelikle Amme Cüzünden başlamak suretiyle) gelmesi ödev olarak verilecek, kontrolü de Yasin, Mülk, Hucurat, Rahman suresi gibi ezberlerle birlikte müftü veya görevlendireceği kişilerce yapılacaktır.
i. İmam-hatip lisesi mezunu görevliler 4702 sayılı Kanun gereği yüksek tahsil yapmaları hususunda teşvik edilecektir. Yüksek tahsili olanlar ise yüksek lisans ve doktora yapmaya devamlı teşvik edilecek ve söz konusu çalışmaları yapabilmeleri için mevcut şartlara göre kendilerine her türlü imkan ve kolaylıklar sağlanacaktır.
j. Her kademedeki Başkanlığımız görevlileri çağdaş teknolojiden, özelikle bilgisayardan ve internetten faydalanmaları için teşvik edilecek, gerektiğinde imkanlar ölçüsünde kendilerine rehberlik yapılacaktır.
k. Görevliler, görev yapacağı çevrenin sosyal ve kültürel yapısı konusunda mutlaka bilgilendirilecek, yapacağı hizmet ve göstereceği davranış konusunda kendisine rehberlik edilecektir. Ayrıca görev yerine ilk gidişlerinde bizzat müftü tarafından, her hangi bir sebeple bu mümkün olmadığı takdirde müftünün uygun bulduğu bir yetkili tarafından götürülecek ve cemaati ile tanıştırılmak suretiyle görevine fiilen başlatılacaktır.
l. Temel ve hazırlayıcı ile hizmet içi eğitim kurslarında eğitim-öğretim elamanlarının ders ücretleri 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu ile Bütçe Kanunu hükümleri ve 16 Nisan 1979 gün ve 16611 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7/17334 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında belirtilen esaslar çerçevesinde ödenecektir. (Ek-15)
m. Hizmet içi eğitim kurslarına mahallinden çağrılan görevlilerimizin kurslara istemeyerek katıldıkları ve kursa gelmemek için kimi zaman rapor aldıkları müşahede edilmektedir. Bu itibarla, hizmet içi eğitim kurslarımızın bir cezai yöntem olmadığı; görevlilerimizin bilgilerinin yenilenmesi, becerilerinin geliştirilmesi ve öz güvenlerini kazanmalarının sağlanması amacıyla düzenlendiği, her vesile ile görevlilerimize anlatılacaktır.